گزارشی جدید از روند جذاب فرگشت چهره انسانی
چهره انسانی در عین یکه بودن، جهانشمول است. با اینکه مزایای مکانیکی مشخصی در آن دیده میشود، اما پر معنا است و البته به رغم اینکه به روز و جدید است اما شمایلی باستانی هم دارد. در گذر ۴ میلیون سال مشخصات چهره انسانی به آرامی به آنچه که امروزه در آیینه میبینیم تحول پیدا کرده و این تحقیق تاملی کوتاه بر دانشی است که تاکنون به دست آمده است.
به گزارش انجمن پیشبرد علوم آتئیست ها و آگنوستیک های ایران ، در تحقیق و بررسی جامع چندین محقق بنام، تاریخچه تغییرات چهره انسانی از انسانواره های نخستین تا گونه هوموساپینس و طی میلیونها سال گذشته ردیابی شده است. میلیونها سالی که سرشار از تغییرات اقلیمی، مناظر طبیعی و فرهنگها بوده است.
این گروه پژوهشگران بین المللی، همانند سایر محققینی که در گذشته تحقیقی به انجام رسانیده اند، معتقدند که تغذیه و اقلیم عوامل مهمی در شکل دادن به چهره انسانی هستند. اما این گروه به عامل دیگری نیز اشاره میکنند که غالبا از آن غفلت شده و آن ضرورتهای اجتماعی شدن است.
Paul O’Higgins کالبدشناس دانشگاه یورک میگوید:” میدانیم که در گذشته عواملی چون تغذیه، فیزیولوژی تنفس و اقلیم دست اندرکار شکل دادن به چهره انسان مدرن بوده اند. اما تفسیر روند تکاملی چهره صرفا با اتکا به این عوامل بسیار ساده انگارانه است.”
انسان مدرن قادر است با استفاده از پوست،استخوان و ماهیچه های چهره اشارات مرتبط با بیش از بیست گروه عواطف مختلف را به افراد دیگر انتقال دهد. و این توانایی هنری نبود که درگذشته های خیلی دور برای اعقاب ما ممکن بوده باشد. طی هزاران سال چهره انسانی از صورتکی خشک و بی تحرک به نقابی جاندار تبدیل شد که به اختیار خود شکلش را تغییر میدهیم، یا آنطور که محققان میگویند:” به جمجمه ای با چهره ای کوچک و جعبه ای گرد و بزرگ برای جا دادن مغز″.
پدیدار شدن پیشانی صاف فضای بیشتری برای حرکت ابروها فراهم کرد، و همزمان با آن چهره کوچکتر وباریکتر شد و اینگونه واکنشهای احساسی نامحسوس همانند شناسایی و همدردی را ممکن ساخت. ناگهان نسبت به گذشته، امکانات بسیار بیشتری برای ژستها و ارتباطات غیر کلامی برای نوع بشر پدید آمد که گام مهمی در استقرار و حفظ ارتباطات در جوامع بزرگ بود.
Rodrigo Lacruz بیولوژیست چهره و جمجمه دانشگاه نیویورک میگوید:” به گمان ما بهبود ارتباطات اجتماعی تالی کوچک شدن و تلطیف شکل ظاهری چهره و حرکات واضح جبین است. این موارد ژستهای نامحسوس چهره و پیرو آن ارتباطات غیر کلامی را ممکن ساخت. “
اینکه ارتباطات اجتماعی به خودی خود قادر به تغییر چهره انسانی باشد کمی شک برانگیز است اما محققین بر این عقیده اند که این تئوری هم باید حداقل در کنار تئوریهای قدیمیتر به حساب آورده شود.
مثلا جیره غذایی یکی از فاکتورهایی است بر تاثیر آن در شکل دهی چهره انسانی تاکید زیادی میشود. برخلاف انسان مدرن، انسانواره های اولیه بیشتر خوراکهای گیاهی عشبی و زبر میخوردند و با دندانهایشان غذا را نرم و آماده بلعیدن مینمودند. اینکار ماهیچه های آرواره بزرگی میطلبد که این اتصالات ماهیچه ای بزرگ نیازمند چهره ای پهن و پر عمق میباشد.
از دو میلیون سال پیش انسانها شروع به استفاده از ابزار برای خردکردن و بریدن مواد غذایی کردند و بلافاصله پس از شناختن روشهای پخت غذا چهره انسانی رو به جمع و کوچک شدن نهاد.
O’Higgins می افزاید:” رژیمهای غذایی مدرن لطیف تر و جوامع صنعتی به این معنی اند که اندازه چهره انسانی در آینده بازهم کوچکتر میشود. البته محدودیتهایی برای میزان تغییر چهره انسان وجود دارد، مثلا تنفس موثر نیازمند حفره بینی (nasal cavity) به اندازه کافی بزرگ میباشد.
روال فوق صد هزارسالی است که ادامه داشته و اکنون مشکل روزافزون تغییرات اقلیمی هم باید به حساب آید. به نظر نویسندگان مقاله افزایش دما ممکن است منجر به تغییر ظاهر ما شود و اذعان دارند که اگر تخمینها صحیح باشند، باید منتظر تغییراتی در حفره بینی باشیم، جایی که وظیفه آن گرم و مرطوب کردن هوا پیش از ورود به ریه هاست.
William Kimbel متخصص فرگشت انسان از دانشگاه آریزونا اشاره کرد:” ما محصول گذشته ایم. فهم اینکه چه بر ما گذشته تا بدین صورت انسانی خود درآمده ایم موجب تحسین آناتومی امان میشود و دقت در نکات هر اجزا مختلف کالبدمان حاکی از مسیری است که از دوران کهن تا عصر جدید پیموده ایم.”
این تحقیق در نشریه Nature Ecology and Evolution به چاپ رسیده است.
ترجمه مهدی ایزدی / سایت انجمن
منبع : sciencealert
